Op weg van kerndoelen naar onderwijs
Met concrete en actuele kerndoelen zorgen we dat leerlingen beter voorbereid zijn op hun volgende stap in het onderwijs. Ze ontwikkelen vaardigheden die ze nu en later als volwassene nodig hebben om actief mee te doen in de samenleving. De huidige kerndoelen zijn verouderd en vaag geformuleerd. Het geeft onduidelijkheid bij leraren over wat moet en mag. Dit kan ook bijdragen aan de ervaren werkdruk en een overladen lesprogramma. Hoe actualiseert SLO de kerndoelen en hoe kun je je als schoolteam voorbereiden op de komst van deze wettelijke kaders?
Er is veel aandacht voor het versterken van basisvaardigheden van leerlingen. Leerlingen die de basisvaardigheden onvoldoende beheersen, worden geconfronteerd met problemen in het (vervolg-)onderwijs en het functioneren in de maatschappij. Basisvaardigheden moeten ook structureel goed omschreven staan in het curriculum. Daarom zijn als eerst de kerndoelen geactualiseerd van leergebieden die een duidelijke relatie hebben met basisvaardigheden: Nederlands en rekenen en wiskunde. Daarna zijn de conceptkerndoelen ontwikkeld voor burgerschap en digitale geletterdheid.
De kerndoelenteams van de leergebieden moderne vreemde talen, mens en maatschappij, mens en natuur, kunst en cultuur en bewegen en sport hebben inmiddels ook de conceptkerndoelen opgeleverd.
Na het opleveren van conceptkerndoelen start een fase van beproeven. Scholen worden geraadpleegd over de bruikbaarheid van de conceptdoelen in de onderwijspraktijk. Tegelijkertijd raadplegen we ook experts over de verwachte bruikbaarheid. In 2024 is alle feedback benut om de conceptkerndoelen Nederlands en rekenen en wiskunde aan te scherpen. Bij de conceptkerndoelen burgerschap en digitale geletterdheid loopt dit nog. De overige leergebieden starten in 2025 met de fase van beproeven.
De definitieve set conceptkerndoelen Nederlands en rekenen en wiskunde is samen met een verantwoordingsdocument in het najaar van 2024 aangeboden aan het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW).
Het ministerie van OCW heeft aangegeven dat er nog een extra stap moet worden gezet om de kerndoelen meer in samenhang te presenteren, zodat er een goede focus komt op het versterken van lezen, schrijven en rekenen. SLO pakt dit tegelijkertijd op met het verwerken van de feedback uit de onderwijspraktijk.
Het ministerie toetst de eindproducten en bepaalt vervolgens wanneer het traject start om de kerndoelen vast te leggen in wet- en regelgeving. Na vastlegging in wetgeving, besluit het minsterie van OCW wanneer en op welke wijze de geactualiseerde kerndoelen worden ingevoerd en scholen in het primair onderwijs, onderbouw voortgezet en speciaal (voortgezet) onderwijs eraan gehouden zijn.
Wil je meer informatie over de actualisatie van de kerndoelen? Klik dan op de button hieronder.
SLO werkt nauw samen met 10voordeleraar. Zo zorgen we ervoor dat de leraren van morgen op hun school aan de slag kunnen met de nieuwe kerndoelen. Binnen het programma 10voordeleraar - onderdeel van de Vereniging Hogescholen - werken de lerarenopleidingen aan de herijking van de kennisbases, zowel voor pabo, tweedegraads als vakmasters.
De kerndoelen komen tot leven in de klas. Leraren en schoolleiders werken elke dag aan het geven en ontwikkelen van goed onderwijs. Nu de kerndoelen geactualiseerd worden, ontwikkelt SLO tussen 2024 en 2027 ook leerlijnen, voorbeelden en andere ondersteunende materialen. Dit helpt scholen het nieuwe landelijke curriculum te vertalen naar de dagelijkse onderwijspraktijk.
Ontwikkeling leerlijnen en ondersteunende materialen
Waar de kerndoelen scholen verplichte kaders bieden, zijn leerlijnen een uitgewerkt voorbeeld. Leerlijnen geven een beredeneerde opbouw om naar deze einddoelen toe te werken.
De leerlijnen die SLO ontwikkelt, houden rekening met het staande onderwijsbeleid. Zo legt het Masterplan basisvaardigheden de focus op het versterken van Nederlands en rekenen en wiskunde. Daarom verbinden de leerlijnen van SLO Nederlands en rekenen en wiskunde met de overige leergebieden. Uiteindelijk bepalen scholen zelf op welke onderdelen ze aan meerdere leergebieden tegelijk willen werken om samenhang vorm te geven.
Tot het zover is, kunnen scholen aan de slag met kennis, die hen verder helpt om relevante, gezamenlijke en onderbouwde keuzes te maken in het curriculum. Keuzes, die passend zijn bij de context van de school, zowel schoolbreed als binnen vak- en leergebieden. SLO vertrekt hierbij vanuit het onderwijs in de basisvaardigheden en zet in op het versterken van curriculumbewust handelen en keuzes maken op school.
Basisvaardigheden
Nederlands, rekenen en wiskunde, burgerschap en digitale geletterdheid zijn essentieel voor leerlingen. Het helpt hen bij het volgen van onderwijs en bij het functioneren in onze samenleving. Het is daarom belangrijk dat we in de hele keten aandacht hebben voor het versterken van basisvaardigheden van leerlingen en de rol die de andere vakken hierbij spelen. SLO ondersteunt scholen bij het versterken van de basisvaardigheden van leerlingen in het schoolcurriculum.
Curriculumkeuzes op school
Een van de uitdagingen van goed onderwijs is het vertalen van de wettelijke vastgestelde doelen naar onderbouwde keuzes in een schooleigen curriculum. Kennis over curriculumontwikkeling en curriculumbewust handelen zijn een voorwaarde. SLO ondersteunt leraren en schoolleiders door met partners kennis en ervaring te ontwikkelen en te delen op het gebied van leidinggeven aan schoolontwikkeling, curriculumkeuzes op school en het vakmanschap van de leraar.
Wil je meer informatie over de vertaling van landelijke kerndoelen naar het onderwijs op school? Klik dan op de button hieronder.
