Leraren van de toekomst
Esther Faasen won in 2023, vlak na haar afstuderen, de Nationale Onderwijstalentprijs voor het voortgezet onderwijs. Al sinds de kleuterklas wilde zij zelf voor de klas staan. “Ik hield er toen al van om dingen uit te leggen.”
Esther werd genomineerd voor de Onderwijstalentprijs door haar docenten van de lerarenopleiding ICLON (Universitaire lerarenopleiding in Leiden). Ze kreeg de prijs uit handen van demissionair minister Robert Dijkgraaf, vanwege haar onderzoek naar het motiveren van leerlingen tijdens excursies en vanwege de creatieve lessenserie die zij ontwikkelde over complottheorieën en nepnieuws. Beide producten maakte ze tijdens haar studie. Esther werkte toen al parttime aan het Stanislascollege Westplantsoen in Delft. Inmiddels werkt ze hier fulltime als docent klassieke talen.
Over haar lessenserie zegt Esther: “Leerlingen zitten de hele dag op sociale media zoals TikTok. Daar krijgen ze met nepnieuws te maken. Ik wilde laten zien dat nepnieuws ook al in de oudheid bestond.” Via dit actuele thema verbond Esther een oude tekst van Herodotus aan het dagelijks leven van haar leerlingen. Ook liet ze hen de inhoud samenvatten in de vorm van X-berichten, want X is een typisch voorbeeld van een medium waarop nepnieuws wordt verspreid.
Haar liefde voor lesgeven zat er al jong in. “Als kleuter wilde ik juf op de basisschool worden. Op de middelbare school veranderde dat naar docent wiskunde, maar klassieke talen vond ik ook zo leuk! Dat vak koos ik uiteindelijk voor mijn bachelor en master, gevolgd door de lerarenopleiding. Ik hou van kennis overdragen die ik zelf heel leuk vind.”
Het werk als leraar is haar nog geen moment tegengevallen: “Geen enkele dag op school is hetzelfde, elke klas is weer anders. Ik vind het bijzonder om leerlingen te begeleiden in hun persoonlijke ontwikkeling. Ik ben nu mentor van een derde klas. Dit jaar maken ze hun profielkeuze en zetten daarmee weer een volgende stap in hun persoonlijke ontwikkeling. Dat is leuk om te begeleiden.” Ook de kleine dingen maken dit vak dankbaar, aldus Esther: “Leerlingen die naar me toekomen met een persoonlijk verhaal of een boek van hun moeder en dan vragen of ik het wil lenen. Of ze vertellen je na afloop van de les dat ze het zo leuk vonden.”
Collega’s denken weleens dat gymnasiumleerlingen allemaal super gemotiveerd zijn, toch is dat niet altijd zo. Daarom ontwikkelde Esther voor een studiereis naar Griekenland een onderzoek naar wat motiverender werkt: een klassieke rondleiding, of een interactieve? Conclusie: interactie werkt zeker motiverender, maar leerlingen vinden het ook leuk om naar een goed verhaal te luisteren. Esther heeft inmiddels al twee workshops gegeven over hoe je interactiviteit in je excursies of rondleidingen kunt verwerken.
Voor de toekomst zou ze graag zien dat docenten minder overladen worden met extra taken en thema’s. “Ik vind dat we vooral bij onze kerntaak moeten blijven. Kleinere klassen vind ik ook een mooie ambitie. Ik merk al veel verschil tussen een klas van 25 of 30 leerlingen. Met 25 is er voor iedereen voldoende aandacht. Maar dan heb je ook meer docenten en klaslokalen nodig en ik weet niet of dat erin zit.”
Voor toekomstige leraren heeft Esther een aantal tips: “Bewaak je energie en stel grenzen, je hoeft echt niet mee op ieder schooluitje. Durf ook je collega’s om hulp te vragen. Ik weet niet hoe vaak ik een collega heb geappt met een vraag. Niemand vindt dat vervelend. Toen ik voor het eerst in de tweede klas naamvallen ging behandelen snapte geen leerling dat. Een collega relativeerde dit uit ervaring: ‘Dat is heel normaal!’” Haar begeleider op school gaf een gouden tip waar ze nog vaak aan denkt: “Als je als docent enthousiast bent over je vak straalt dat af op je leerlingen. Dan hebben zij er ook zin in en willen ze dingen voor je doen. Daarom werkt het ook zo goed om de stof aan de actualiteit te verbinden en leerlingen uit te leggen waarom ze iets moeten leren.”
Esthers lessenserie over nepnieuws is te vinden op quamlibet.nl, een speciale website voor leraren klassieke talen. Daar vind je ook de door haar geschreven docentenhandleiding die iedereen mag gebruiken.
quamlibet.nl/lessenreeksen/de-valse-smerdis