“Betrek jongeren bij het vormgeven van het onderwijs”
Elke leerling heeft recht op goed onderwijs. Het beluisteren van leerlingen krijgen daarom ook een plek in het systeem van periodiek curriculumonderhoud. Cylus Kawesi van Het Landelijk Actie Komitee Scholieren (LAKS) vertelt waarom hij dit belangrijk vindt. “Iedere leerling verdient het om gezien, gehoord én serieus genomen te worden”.
Cylus: “Ik heb zelf kansenongelijkheid ervaren en dat heeft mij gemotiveerd om dingen aan te pakken en te veranderen. Ik ben geboren in Uganda en kwam als kind naar Nederland. Op de basisschool kreeg ik in groep 8 een vmbo-kaderadvies, terwijl mijn Cito-score havo/vmbo-tl liet zien. Maar mijn leraar zei: ‘Dat is niets voor jou.’ Het bleef dus kader. En op de middelbare school werd dat zelfs basis kader met leerwegondersteuning. Ze wilde eerst zien wat ik aankon. Ik dacht alleen maar: wat gaat hier mis? Word ik hier nu beoordeeld op mijn afkomst in plaats van op mijn kunnen?”
Tegen de stroom in
“In het derde jaar van de middelbare school zat ik op mavo-niveau (vmbo-tl), met havo-cijfers. In het schoolsysteem is geen mogelijkheid om vanuit mavo 3 een overstap te maken naar havo, dus moest ik eerst mijn mavo-diploma halen. Dat deed ik. En begon daarna aan havo 4. Toen kwam ik in aanraking met LAKS. Ik zat al in de leerlingenraad en medezeggenschapsraad, en deed mee aan allerlei commissies. Toen ik bij LAKS terechtkwam, voelde dat als een logische stap. Ik wilde niet alleen mijn verhaal delen, maar ook anderen helpen.”
Een lange neus trekken
“In havo 4 combineerde ik school met een bestuursfunctie bij Laks. Dat was pittig en er was bijna geen tijd voor school. Ik deed vooral zelfstudie. Ik ging over naar havo 5, haalde mijn diploma en studeer nu rechten aan de Hogeschool in Amsterdam. Dat was wel een lange neus naar alle mensen die niet in mij geloofden. Als je jong bent dan ben je bezig jezelf te ontwikkelen en je plekje in de maatschappij te veroveren. Hoor je er niet bij, dan doet dat iets met je. Vooral als je van kleur bent. Je wordt snel beoordeeld op hoe je eruitziet. Niet op wat je kunt. Die nare ervaring heeft mij gemotiveerd om op te komen voor de belangen van anderen.”
De stem van de leerling mag vaker klinken
“LAKS heeft onder andere een adviserende rol bij de curriculumherziening van SLO. We deden dat door leerlingpanels te organiseren. De input die wij daar ophaalden bespraken we met SLO. Dat deden we met het geloof en vertrouwen dat we zo konden bijdragen aan verandering. Niet voor onszelf, maar voor alle leerlingen na ons. Het is essentieel dat jongeren betrokken worden bij het vormgeven van onderwijs. Want de wereld verandert continu en het onderwijs mag niet achterblijven. Als je wilt dat leerlingen zich herkennen in wat ze leren, dan moet je naar ze luisteren en ze serieus nemen. Je kunt nooit genoeg vanuit het leerlingperspectief naar het curriculum kijken. Het kost tijd om met elkaar in gesprek te gaan, maar het levert vele malen meer op. “
Meer aandacht voor het echte leven
“School geeft je kennis, maar het leven leert je omgaan met het onverwachte. Tijdens mijn tijd bij LAKS heb ik onderwijstijd gemist, maar ik heb er zoveel meer geleerd dan wat er in de schoolboeken stond. Dingen die je op school niet meekrijgt – zoals omgaan met tegenslag. Ik ben dan ook van mening dat er in het curriculum meer aandacht mag zijn voor mentale veerkracht en reflectie. We leven in sneltreinvaart. Het is goed om soms stil te staan bij het geleerde en wat je daarmee kunt. Niet alleen werken aan het curriculum dus, maar ook aan het verwerken ervan.”